Nha Kỹ Thuật 40 năm nhìn lại (Hồi 2) Dĩ hòa vi quí

Bài viết theo ý nghĩ và nhận định cá nhân, không ngoài mục đích xây dựng. Tuy nhiên, có thể không tránh khỏi phiền lòng, phật ý. Nếu ai có sự quan tâm, xin đọc hết bài. Bằng không, có thể delete. Và cũng mong có sự góp ý thẳn thắng.

Kính thưa: “Dĩ hòa vi quí” là một đức tính tốt, thể hiện tính nhân hậu của dân ta từ xưa nay. Người VN với truyền thống hiếu hòa không hiếu chiến.
Vậy mà, một dân tộc nói chung, và từng nhóm hoặc cá nhân nói riêng vẫn cứ phải “chiến đấu” chống trả để được sinh tồn. Nếu không, là đã bị diệt vong, không thể nào tồn tại. Bao sự việc qua dòng thời gian lịch sử đã chứng minh.
Bây giờ, xin trở lại đức tính “dĩ hòa vi quí” trong phạm vi hạn hẹp: bạn hữu, gia đình, chòm xóm, đơn vị v.v… những người cùng gần gũi và sinh hoạt liên hệ cùng nhau.
Xin nêu lên một vài thí dụ:
1)- Hai người sống lân cận. Ông A cứ tham lam lấn chiếm: lấn ranh, lấn đất, lén lút cướp phá tài sản của cải, bêu xấu, luôn tìm cách hãm hại ông B. Ông B vẫn cố nhịn. Nhưng, cái tật và tính tham không chừa, ông A vẫn cố tìm cách lấn lướt. Bà con cố giải hòa và khuyên nhủ: -Thôi, ông A xấu có người biết, có ngày trời sẽ phạt nó. Cứ nhịn, cứ “dĩ hòa vi quí” là hơn.
2)- Hai người bạn cùng đơn vị. Một người bần tiện xấu xa, lúc nào cũng muốn được phần mình (các thứ), chơi xấu, phản bạn, luôn tìm cách dẫm đạp lên bạn mà vươn lên, thậm chí không ngần ngại hãm hại… Can thiệp, giải hòa mà vẫn không xong, vì anh kia tính nào tật ấy. Người ta lại góp ý: -thôi kệ nó, một câu nhịn, chín câu lành, đừng chống lại nó làm chi. Hãy nên bỏ qua cho em chuyện. “Dĩ hòa vi quí”.
Hai sự việc nêu trên đây chỉ là thí dụ đơn thuần. Chứ thật ra, những chuyện như vậy thì nhiều, nhiều lắm. Đủ loại, đủ hạng, đủ thứ, đủ trò. Tập thể nào cũng có… và cứ thế, xãy ra liên tục, triền miên… Thì thử hỏi: giải quyết bằng cách: “một câu nhịn, chín câu lành”, và “dĩ hòa vi quí” có êm thắm được không?
Đơn vị NKT của chúng ta là một tập thể, không thể ra ngoài những tập thể xô bồ và hổn độn như vừa nói. Nói rằng “đoàn kết” và lúc nào cũng chủ trương đoàn kết, phải biết thương mến nhau. Nhưng mà thật sự đã có đoàn kết tốt chưa? Nếu có như thế chăng cũng chẳng qua là “gượng gạo” và “giả tạo”. Ở đây, nếu thấy nhận xét như vậy là không đúng, là sai. Xin góp ý.
Mang cái tính “gượng gạo, giả tạo”, để rồi từ bao năm anh em chúng ta gượng mà vui. Gượng mà tự hào. Thật sự thì cũng có một đôi lúc đoàn kết, nhưng mà cũng chỉ là “cục bộ”, “tạm thời” và theo từng phe nhóm. Để rồi chúng ta có nhiều lúc lại hoang tưởng, tự hào là một đại đơn vị đoàn kết. Một đại gia đình QĐ rất mến thương nhau - Để báo cáo trình diễn, để phô trương bằng hình thức, để khoe khoang?
“Dĩ hòa vi quí” cũng chỉ là phương cách “cả vú lấp miệng em”, khuyên răn, giải quyết cho qua chuyện để rồi vẫn “đâu vào đấy”, mà chắc chắn là không giúp giải quyết hoặc hòa giải cho rạch ròi tới nơi tới chốn trước mọi vấn đề.
Xin nêu thêm thí dụ: (bằng những chuyện đã có, nhưng tôi xin muốn không nêu tên ám chỉ):
-Anh A biết anh B làm sai: vì cao vọng, vì muốn tỏ “ta đây”… vì bao thứ xấu xa bỉ ổi… Anh A phê phán vạch trần, thì anh B lồng lộn trả đủa… Phải, trái gì, không cần tìm hiểu, không cần biết, một vài người có lời khuyên giải: - Thôi kệ, đừng bươi móc làm gì, thêm xấu xa đơn vị, thêm bất hòa (mất đoàn kết). Hãy nên bỏ qua, và nhẫn nhịn, dĩ hòa vi quí.
Từ lời khuyên giải, ta thử hỏi: - khuyên giải mà không chịu tìm hiểu ngọn ngành, phải trái, chỉ để muốn giải hòa cho êm chuyện. Thì như vậy, chuyện có thực sự “êm” không? Có chính đáng và tốt đẹp, công tâm, công bằng không? Hay vô tình dung dưỡng bao che cho kẻ xấu xa tính nào tất ấy. Vẫn không chừa? Lại nữa, nếu người “được khuyên” mà không chịu nghe theo (bỏ qua) có thể bị kết tội là cố chấp, hẹp hòi, không rộng lượng?
Có áp chế và thiếu công tâm, công bằng không? Một khi ta “vô tình” khỏa lấp và dung túng, bao che cho kẻ xấu? Và ta lại được tiếng (tốt) là góp phần hòa giải để cho sự việc trở nên êm thắm (tạm bợ?) Thay vì cố tìm hiểu rõ mọi việc, tõ rõ ngọn ngành, khi đó sẽ mạnh dạng đưa ra đúng sai sáng tõ?
Phần đông ta không làm thế. Muốn khỏa lấp mọi sự cho êm. Và thiết nghĩ: chính cái “khỏa lấp” cho êm, cho đừng dấy động – mà “khối u” đơn vị không lành, vẫn cứ tiếp tục di căn.
Theo chủ đề của đại hội năm nay: “Nha Kỹ Thuật 40 năm nhìn lại”. Từ đó, tôi xin mạo muội có ý nghĩ và đặt vấn đề:
Đơn vị NKT chúng ta từ lâu đã là một đơn vị nổi tiếng, một tập thể QĐ lừng danh? Vâng! Tiếng tăm, lừng danh là có thật. Với thành quả, với chiến công, với những cá nhân chiến hữu gan lì, dũng cảm. Và nhất là với tình đồng đội sống chết vẫn bên nhau. Và việc này – yêu thương, đùm bọc, gắn bó nhau -  vẫn thể hiện cho mãi đến sau này, sau thời gian dài  thất tán mà được gặp lại. Trong những lần tề tựu bên nhau trong những kỳ đại hôi. Tuy nhiên, điều đó chưa hẳn là toàn thể, la hầu hết, là “tính chất” theo như được ca ngợi. Bên cạnh đó, không tránh khỏi những ngấm ngầm chia rẻ - mà thể hiện rõ nhất, và cũng coi như trầm trọng nhất (theo thiển ý) là từ sau ĐH11/NKT San Jose:

Bắc Cali phe nhóm chia rẻ? Nam Cali phân chia? Bất hợp? Và TH/NKT kể từ khi được bầu chọn và thành lập BCH/TH, cố dấy động, tạo dựng một tinh thần đoàn kết từ gần cả năm nay. Ta thấy, hầu như kết quả đem lại “đoàn kết như xưa” chưa đạt. Đúng không?
Lần đại hội 12/NKT năm này, tổ chức tại Orlando, Florida, có lẻ là một “thách thức” – Thách thức cho “tình đoàn kết” mà từ bấy lâu nay, chúng ta – gia đình NKT – đã luôn cao vọng đặt để tự hào?
Điều đáng tiếc mà có lẻ tất cả chúng ta – anh em chiến hữu NKT – không thể không thừa nhận là tinh thần đoàn kết NKT đang bị đe dọa, đe dọa một cách tệ hại. Cũng chỉ vì những mâu thuẩn, những xích mích, tị hiềm trong anh em chúng ta (ở mọi cấp) chưa được tìm hiểu thấu suốt chu đáo để có phương cách cùng giải quyết chung cho rạch ròi, mà cứ “đơn phương” góp ý khuyên giải một cách quá là máy móc đơn điệu: “dĩ hòa vi quí”, “một câu nhịn chin câu lành” khuông sáo, áp đặt?
Tôi, người viết, không có ý đào sâu mọi mâu thuẩn, cũng không xúi bẩy để phải “đấu đá” tới cùng. Vì như vậy, càng xấu, càng tệ hại. Nhưng mà mọi “tệ hại” sẽ không thể thoát khỏi từ sự quá nhún nhường, hèn kém, bao che và thiển cận.
Một ý nghĩ chót: Kính mong anh em chiến hữu ta (từ cấp NT đến xuống dưới…) nên cố để ý quan tâm mọi vấn đề xung đột xung khắc, ảnh hưởng đến tinh thần đoàn kết, ảnh hưởng đến danh tiếng của một đơn vị chung. Xin đừng bàng quang, lánh tránh.

Thân kính.

SJ. 5/2015 – Ng. Dẩn,